Mỹ phản đối 'đe dọa' ở Biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ Hilary Clinton hôm nay phát biểu rằng Mỹ không đứng về bên nào trong tranh chấp Biển Đông, nhưng các bên nên giải quyết vấn đề theo phương thức hòa bình.

> Mỹ muốn đa phương ở Biển Đông

Clinton nói rằng nước Mỹ trông đợi sẽ có những cuộc thảo luận thẳng thắn về tranh chấp Biển Đông tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á ở Bali, Indonesia cuối tuần này, trong đó các nhà lãnh đạo của các nước Thái Bình Dương tham dự.

"Mỹ không đứng về bên nào trong tranh chấp lãnh thổ, bởi mỗi quốc gia đã tuyên bố chủ quyền đều có quyền khẳng định nó", bà Clinton phát biểu khi thăm Philippines và kỷ niệm 60 năm ngày Mỹ và Philippines ký hiệp định phòng thủ chung.

"Tuy nhiên họ không có quyền theo đuổi tuyên bố của mình bằng cách đe dọa. Họ nên tuân thủ luật pháp quốc tế, nguyên tắc luật pháp, Công ước quốc tế về Luật Biển".

Một lính hải quân Philippines đứng gác khi tàu khu trục USS Chung-hoon tiến vào cảng Puerto Princesa trong cuộc tập trận chung CARAT tháng 7/2011. Ảnh: AFP.

Tuyên bố của Clinton được đưa ra trước thềm hội nghị cấp cao ASEAN và thượng đỉnh Đông Á, nơi tụ họp của lãnh đạo các nước có liên quan đến tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông. Trước đó giới chức Mỹ cho hay nước này đánh giá việc bàn thảo về tranh chấp Biển Đông tại hội nghị là hợp lý. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng vấn đề chỉ nên được giải quyết giữa các bên liên quan trực tiếp.

Phát biểu nhân kỷ niệm 60 năm hiệp ước phòng thủ chung song phương, bà Clinton tái khẳng định mối quan hệ đồng minh thân thiết giữa Washington và Manila.

"Mỹ đang hợp tác với đồng minh Philippines để đảm bảo có thể ứng phó với những đe dọa như phổ biến vũ khí hay chủ nghĩa khủng bố và hỗ trợ Philippines trong vấn đề chủ quyền trên biển", AFP dẫn lời Clinton cho biết.

Tuyên bố chung cũng kêu gọi việc "tự do giao thương và đi lại trên biển".

Ngoại trưởng Philippines Alberto del Rosario, cũng có mặt tại lễ ký, cho biết phát ngôn của bà Clinton đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về những tranh cãi tại Biển Đông.

'Vai trò quyết định' của ASEAN

Philippines đang kêu gọi các nhã lãnh đạo ASEAN nắm lấy "vai trò quyết định" trong việc tìm giải pháp giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, nơi được cho là có nguồn tài nguyên dầu lửa dồi dào và có các tuyến hàng hải trọng yếu.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario hôm nay nói rằng 10 thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á nên tạo điều kiện tổ chức những cuộc đối thoại nhằm "xác định các khu vực có tranh chấp và không tranh chấp nhằm xây dựng một Khu vực Hợp tác chung" trên Biển Đông. ASEAN có cuộc họp các Bộ trưởng cũng như cấp thượng đỉnh tại Bali tuần này. Tiếp đó là EAS với sự tham dự của Tổng thống Mỹ Obama và Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo.

"ASEAN nay đang ở bước ngoặt quan trọng để có thể đóng vai trò tích cực và có ý nghĩa nhằm đóng góp tìm ra giải pháp hòa bình cho tranh chấp", ông del Sario viết trong một bản thông cáo. Khối ASEAN cần "đóng vai trò quyết định tại thời điểm này nếu muốn hiện thực hóa ước mơ có vai trò lãnh đạo toàn cầu".

Các bên có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông gồm Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Malaysia và Brunei.

Mai Trang